CẦU TRƯỜNG TIỀN

 Cầu Trường Tiền

Cầu Trường Tiền là cây cầu bắc qua sông Hương. Đầu cầu phía Bắc thuộc phường Phú Hòa, đầu cầu phía Nam thuộc phường Phú Hội, nằm giữa lòng thành phố Huế.  Cầu Trường Tiền gồm 6 vài, mỗi vài dài 66 thước 8 tấc 5 phân. Tổng cộng chiều dài cây cầu 401 thước. Cầu có 12 nhịp, mỗi nhịp có thành hình bán nguyệt. Các nhịp kế tiếp nhau làm thành một dải sóng đều đặn , mềm mại.

Dưới thời vua Lê Thánh Tôn, thì sông Hương đã có cầu làm bằng song mây bó chặt lại với nhau và nối liền nhau, nên có tên cầu Mây, rồi sau nầy vì cầu có hình mống úp lên sông, nên còn có tên là cầu Mống.

Trải qua bao năm tháng, không biết là vào năm nào, cầu được làm lại bằng gỗ, mặt cầu lát bằng ván gỗ lim. Năm 1897 chiếc cầu được viên Khâm xứ Trung Kỳ người Pháp tên là Levécque giao cho hãng Eiffel (Pháp) thiết kế và xây dựng lại bằng sắt, đến năm 1899 thời vua Thành Thái thì hoàn thành công trình nầy nên cầu mang tên cầu Thành Thái. Khi vua Thành Thái bị thực dân Pháp đày sang đảo Réunion, thì nhà cầm quyền cho đổi tên là cầu Clémenceau, tên của Thủ Tướng Pháp thời chiến tranh thế giới lần thứ nhất. Đến năm Giáp Thìn (1904), bão lớn làm cầu hư mất hai vài. Năm 1906 thì cầu được sửa chữa lại bằng sắt và xi măng kiên cố. Năm 1938, cầu được mở rộng thêm hai bên bờ cho khách bộ hành đi lại. Năm 1945, cầu lại đổi tên là Nguyễn Hoàng. Năm 1946, trong chiến tranh Việt-Pháp, cầu bị đặt mìn giựt sập hai vài phía tả ngạn sông Hương. Năm 1968 ( Mậu Thân), trụ 3 và nhịp 7 bị phá hủy, sau đã sửa chữa lại. Từ năm 1991-1995, cầu được trùng tu, xây lại hai nhịp cầu, đổi màu cầu từ màu dụ bạc sang màu lam, nên chiếc cầu không còn giống chiếc lược ngà lấp lánh dưới ánh mặt trời nữa. Tất cả các bao lơn cũng bị phá bỏ. Trước đây mặt cầu rộng 6m20, nhưng sau khi sửa chữa xong, chỉ còn 5m40, cho nên chỉ có xe loại nhỏ mới được phép qua lại trên cầu. Ngoài ra , ở hai đầu cầu người ta gắn thêm hai tấm bảng bằng đồng ghi tên cầu là cầu Tràng Tiền, chứ không phải là cầu Trường Tiền

Dù trải qua thời gian, cầu có nhiều tên gọi, nhưng tên cầu Trường Tiền vẫn được người dân quen dùng vì vị trí cầu nằm cạnh xưởng đúc tiền cũ nằm sát bờ sông Hương. Cầu Trường Tiền là thắng cảnh nổi tiếng đã đi vào thơ ca dân gian xứ Huế, là đề tài của nhiều ca khúc trữ tình, là biểu tượng thơ mộng và cổ kính của Huế.

Khoảng từ năm 1995 đến nay, vào những đêm cuối tuần, cầu Trường Tiền nổi bật và rực rỡ lấp lánh đủ sắc màu của ngàn ánh điện lung linh. Ở Huế ban đêm rất ít có những địa điểm giải trí, vui chơi. Du khách đến Huế thích xuống đò du ngoạn vào ban đêm trên những chiếc thuyền rồng và thưởng thức ca Huế trên sông Hương , một nét giải trí riêng độc đáo của Huế. Giữa chương trình ca nhạc , người chủ đò cho du khách thả hoa đăng trên sông, ánh sáng lung linh của bạch lạp từ những chiếc đèn hoa thả xuống dòng sông, chở theo lời cầu nguyện âm thầm. Không biết đã có bao nhiêu ước vọng thì thầm cùng sông, và bao nhiêu điều ước đã viên mãn, nhưng dòng sông cũng đã thực sự biến thành dòng sông tâm linh, lấp lánh ảo huyền dưới ánh trăng khi người ca nữ cất tiếng hát lưu thủy, hành vân ngân dài trên sông nước quyện hòa thanh thoát và nhẹ nhàng bay bổng vào trăng nước khiến người du khách như bềnh bồng vào cõi hoang đường nào khác.

 Mỗi người có một cảm nhận về dòng sông theo cách nhìn và cảm xúc của mình. Nhưng dù cảm nhận thế nào thì cũng không thể phủ nhận Sông Hương là một bức tranh thiên nhiên tuyệt tác mà tạo hóa đã ưu ái ban cho đất Thần kinh cùng bàn tay khéo léo của con người đã kiến tạo trên dòng sông diễm lệ một cây cầu duyên dáng với màu nhũ bạc lấp lánh (từ 1995 cầu Trường Tiền được sơn lại màu lam) trong nắng sớm, cũng như lúc hoàng hôn khi màn đêm buông xuống, màu tím biết của hàng vạn ánh đèn từ mười hai nhịp cong, soi xuống dòng sông. Đi thuyền trên sông Hương và ngắm sắc màu cầu Trường Tiền trong đêm, càng cảm nhận thêm sự trầm lắng nhưng sâu nặng ân tình từ cảnh và người nơi đây…

           Trường Tiền nhịp thấp nhịp cao

           Nhịp ra thả nhớ, nhịp vào thả thương

           Chiều tà nghe thỉnh hồi chuông

           Linh Hồn rụng xuống dòng Hương ướt chìm.

                            (thơ: Trường Tiền – Lê Quốc Hân)

Phạm Đức Thạnh / VIỆT HERALD / AĐ-090813

Cali. Tháng 8 / 2009